Οι βολεμένοι και τα αδιέξοδα της χώρας

Του Στεφανου Μανου
Από την Καθημερινή.

Λίγες μέρες μετά τις τελευταίες εκλογές έγραψα για κάτι φίλους μου, ευκατάστατους, ώριμους (γεννήθηκαν τη δεκαετία του ’40), που διαβάζουν –τουλάχιστον τους τίτλους των εφημερίδων– και πιστεύουν ότι γνωρίζουν πρόσωπα και καταστάσεις. Το 2004, το 2000, το 1996 και όσο θυμούνται ψήφισαν Νέα Δημοκρατία. Είναι αρετή να μένεις σταθερός, να μην αλλάζεις. Ετσι λένε. Είναι συντηρητικοί. Δεν πιστεύουν (και ίσως ενδόμυχα δεν θέλουν) ότι μπορεί ν’ αλλάξει οτιδήποτε στην Ελλάδα. Εύκολα καταλήγουν στο απαισιόδοξο συμπέρασμα ότι: «τι τα θες, αυτή είναι η... Ελλάδα!».

[...]

Οι φίλοι μου αυτοί νομίζουν ότι η Ελλάδα δεν είναι τίποτε παραπάνω από μια πλατφόρμα, μια γεωγραφική περιοχή, από την οποία μπορούν επωφελώς για τους ίδιους να ασκούν τις όποιες επικερδείς δραστηριότητές τους. Δεν αισθάνονται καμιά ιδιαίτερη ευθύνη για την Ελλάδα. Αντιθέτως πιστεύουν ότι η Ελλάδα τους χρωστάει. Τους χρωστάει κυρίως την προστασία των συνθηκών που επιτρέπουν τον πλουτισμό τους. Τους χρωστάει σταθερότητα. Επιστήμονες, ακαδημαϊκοί, επιχειρηματίες, πολιτικοί, δημοσιογράφοι, οι άνθρωποι που θα έπρεπε να είναι η ηγεσία του τόπου, για ένα μόνο ενδιαφέρονται: Πώς δεν θ’ αλλάξει κάτι που ίσως θίξει τα προσωπικά τους συμφέροντα. Οπως ακριβώς οι αρχαίοι Ρωμαίοι της παρακμής όταν οι Οστρογότθοι ήταν έξω από την πόρτα τους.

Για κάθε έναν από αυτούς –ας τους πούμε βολεμένους– υπάρχουν δεκάδες άλλοι που θα ήθελαν να τα αλλάξουν όλα. Δεν έχουν κάτι να χάσουν! Οταν δεν έχεις κάτι, πώς θα το χάσεις; Θα ήθελαν όμως, είμαι σίγουρος, να νιώθουν υπερήφανοι για την πατρίδα τους.

Πώς όμως να κινητοποιήσεις αυτούς τους πολλούς, πώς να επικοινωνήσεις τις σκέψεις σου, να τους κερδίσεις; Δεν διαβάζουν εφημερίδες, παρακολουθούν τηλεόραση. Ελάχιστοι διαβάζουν. Η Ελλάδα έχει, με διαφορά, τους λιγότερους αναγνώστες εφημερίδων στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Η επικοινωνία μαζί τους προϋποθέτει τη σύμπραξη, τη μεσολάβηση, τη διαστρέβλωση της τηλεόρασης. Αλλά η τηλεόραση ανήκει στην κατηγορία που δεν θέλει οποιαδήποτε αλλαγή. Βολεύτηκε η τηλεόραση στο σύγχρονο ελληνικό κράτος. Χωρίς κανόνες, χωρίς αρχές, χωρίς άδειες, με μαύρα λεφτά (με την άδεια της κυβέρνησης). Γιατί να θέλει να στηρίξει και να προβάλει οποιαδήποτε αλλαγή;

Αυτό, λοιπόν, είναι το πρόβλημα. Στο οικοδόμημα «Ελλάδα» εγκαταστάθηκαν στον επάνω όροφο οι βολεμένοι. Εσωστρεφείς, αδιάφοροι και απαθείς με όσα συμβαίνουν γύρω τους, με την προσοχή τους στραμμένη αποκλειστικά στον δικό τους μικρόκοσμο, χωρίς καμία ατομική και κοινωνική ευθύνη. Στους κάτω ορόφους και στα υπόγεια οι υπόλοιποι. Αμήχανοι, ανασφαλείς, βλέπουν τι γίνεται γύρω τους, αντιλαμβάνονται τα γενικότερα προβλήματα και περιμένουν. Περιμένουν να τους καθοδηγήσει κάποιος. Μάταια όμως, διότι καμιά τίμια και αληθινή φωνή δεν φθάνει σε αυτούς. Ολα τα μηνύματα πνίγονται στα παράθυρα της τηλεόρασης.

[...]

Εγραψα άπειρες φορές για τις υποχρεωτικές και βαθιά προκλητικές αμοιβές (με ρήτρα αντικειμενικών αξιών) των συμβολαιογράφων, αλλά οι εύποροι και συντηρητικοί αναγνώστες δεν στενοχωρήθηκαν. Εχουν τα δικά τους προβλήματα, τον δικό τους κόσμο να φροντίσουν. Ο λογιστής όμως των 1.000 ευρώ τον μήνα, που ελπίζει να κάνει μια υπερωρία για να τα βγάλει πέρα, δεν έμαθε ποτέ ότι ένας Αθηναίος συμβολαιογράφος μπορεί εύκολα –με λίγη ώρα δουλειά– να βγάλει 50.000 ευρώ τον μήνα. Το μήνυμα δεν πέρασε ποτέ από το φίλτρο της τηλεόρασης.

[...]

Κατά τη δική μου εκτίμηση, ως χώρα, προχωρούμε προς ποικίλα αδιέξοδα. Κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά. Είναι δύσκολο, πρέπει να θέλεις, να μη διακρίνεις τα αδιέξοδα. Και όμως κανείς (ή πάντως εξαιρετικά λίγοι) δεν είναι διατεθειμένος να βάλει το χέρι του για να τα αποτρέψει. Και το σημαντικότερο κανείς δεν αφήνει να ενημερωθούν και να προετοιμαστούν εκείνοι που θα υποστούν τις περισσότερες συνέπειες. Θα βρει δουλειά και τι δουλειά το σημερινό παιδί των 10 ετών όταν ολοκληρώσει τις σπουδές του στο «ελληνικό» εκπαιδευτικό σύστημα; Τι θα συμβεί στον αγρότη μετά το 2013; Πέντε μόνο χρόνια απομένουν. Θα έχουν νερό τα νησιά σε πέντε χρόνια; Τι θα γίνει αν περάσει το πετρέλαιο τα $ 200; Και πολλά άλλα.

[...]

Δεν έχει δίκιο; Έχει ΑΠΟΛΥΤΟ δίκιο ο Σ. Μάνος.

Με τις λύσεις που προτείνει βέβαια, μπορείς να συμφωνήσεις ή να διαφωνήσεις. Η πλειοψηφία στην Ελλάδα μάλλον διαφωνεί.

Αλλά από την άλλη πλευρά; Που είναι αυτού του είδους ο δομημένος λόγος; Που είναι οι προτάσεις λύσεων; Που είναι η κριτική στα ΚΑΙΡΙΑ σημεία, στα ΚΑΙΡΙΑ προβλήματα που αντιμετωπίζουμε;

Τι κρίμα!... τι κατάντια!.. να χρησιμοποιείς αποσπάσματα από τον ιδεολογικό αντίπαλο για να καταδείξεις τα πραγματικά προβλήματα στον ιδεολογικό φίλο...